- D’n diene daor, die hi zinne lèèste mölk wel oit.
Die kan het wel vergeten. Die is hier afgewerkt.
- D’n diene kaande allein mer wàoter laote haole in ’n wasmaand.
Je kunt hem niets laten doen, het lukt toch niet.
- D’n diene, die teuft ‘r ók nie in.
Hij lust wel een stevige borrel.
- D’n diene, die zal oew snaaje bai ’t schèère.
Hij houdt je voor de gek waar je bij staat.
- D’n duuvel kumt ouver ’t kouwer de kèèrk binne.
Onder zangers is vaak onenigheid.
- D’n hawtere jas àonkriejge.
Gekist worden als je dood bent.
- D’n hillen tispel.
Het hele zooitje. Alles bij elkaar.
- d’oons
vrouw/echtgenote. d’n ónze
- D’r is gin koew zó aawd of ze lekt nog gèèr.
Ook oude mensen willen nog wel ‘ns wat.
- D’r is mer ein goewie en die sti aachter in de kèèrk.
Maria is de meest aanbeden heilige.
- D’r is nie mi te egge of te teule.
Je kunt met hem geen kant uit.
- D’r kumt start noch steel van teraecht.
Er komt niets van terecht.
- D’r zijn meier kónte as kèèrke.
Dit zeg je bijvoorbeeld tegen iemand met liefdesverdriet: “Er zijn meisjes genoeg!”
- d’allie
van jullie - D’n dieje kan nog gin leeg zakke raecht zette!
Hij is zeer onhandig; je kunt niets aan hem overlaten!
- D’n diene is gek gebórre en simpel geblivve.
’n Vreemd persoon.
- D’n diene kaande kenne oit honderd vaerkes.
’n Onbeschoft, lomp persoon.
- D’n diene zit er waerm bai. Die krasse ze nie blout.
Wordt gezegd van iemand die veel geld heeft.
- d’n ónze/d’oons
vrouw/echtgenote - D’r is ginne weg zó effe of ge stroikelt d’r wel ’s óp.
Het leven verloopt nooit zonder problemen.
- daakroewie
twijgen voor een strooien dak
- daalijk
dadelijk
- dabbe
wroeten, peuteren
- daerm
darmen. ook: brandslangen
- daile
delen
- daochter
dochter. mv.: doeuchter
- dàolder
een gulden vijftig - daor
daar
- Dàor bèènde nie van vórtgekomme!
Dat past niet bij onze stand.
- Dàor hèèngt de punder achter de deur.
Daar worden de eventuele vrijers uitgebreid gemonsterd.
- Dàor kaande nie mi àongemakt zijn.
Daar kun je beter niets mee te maken hebben.
- Daor lèève ze van de hawtere ham.
Daar krijgen ze niet veel bijzonders te eten.
- Dàor sti ‘ne kop óp.
Hij is heel eigenwijs.
- Daor wórre de kalver zelfs nog gedópt.
Daar zijn ze Roomser dan de Paus.
- Dàor zaot me ók vur veijf cente.
’t Was niet veel bijzonders.
- Daor zijn meier kónte as keldertràolies.
Daar hebben ze veel meisjes.
- Dàor zit gèèst in!
Dat is iemand die vooruit wil!
- dàorum
daarom - dartien
dertien
- dartig
dertig
- dawwe
duwen
- dè
dat - De ein helft is gelóge en de aander helft is nie waor.
Het is allemaal gelogen!
- De goode vernoike en schijte in d’n tempel.
Mooie praatjes hebben en intussen de boel bedonderen.
- De gulde weent ’t toch altijd van ’t kwartje.
Wie rijk is heeft meer mogelijkheden.
- De hoeuk nào de weind zette.
Zich aanpassen aan de omstandigheden.
- Dè is ‘r inne van lek m’n vesje.
Dat is iemand die het niet zo nauw neemt.
- Dè is d’r ein mi vuur in de tes.
Zij heeft veel energie.
- Dè is d’r inne van flaitjeshawt.
Dat is een waardeloos iemand.
- Dè is ginne zoivere.
Hij is niet te vertrouwen.
- Dè is me toch ’n tes ein.
Dat is een echte zeurkous.
- Dè is me toch ’n vlaoj!
Dat is toch een raar iemand!
- De kèèrk is grótter as d’n tórre.
De huisvrouw heeft thuis meer te zeggen dan haar echtgenoot.
- De koew higget schaerp in.
De koe heeft iets scherps ingeslikt. (zodat de veearts er aan te pas moet komen).
- De kop moet de kónt verkoupe.
Een mooi gezicht verdoezelt vaak allerlei gebreken.
- Dè kriede nog wel ’s óp oew broud.
Dat wordt je nog wel eens verweten.
- De liefde vèèlt net zó goe óp ‘ne koestrónt as óp ’n lillieblad.
Knappe en lelijke mensen kunnen allemaal verliefd worden op elkaar.
- De lullikste aaw kanne de schónste joong hebbe.
Lelijke ouders hebben vaak knappe kinderen.
- De maidjes zijn laocht geklid mi dè mouwie weer.
Met dit mooie weer zijn de meisjes luchtig gekleed.
- De naacht is vur ’t ongedierte.
’s Nachts heb je op straat niets te zoeken.
- De pap hi pótjes gekrigge.
De pap is aangebrand.
- De pinnetentie kan ók te grout zijn.
Als je het ‘r niet voor over hebt om te doen, vanwege de consequenties.
- De strante hebbe d’n haalve waereld.
De brutalen hebben de halve wereld.
- De traone liejpe kroislings ouver z’n waang.
Dat iemand scheel kijkt, zie je met name als hij huilt.
- De wirreld is ’n hennekói. De bóvenste beschijte de ónderste.
De machtigen overheersen de kleine man.
- Dè zal ‘m déun dur de bóks loupe.
Dat zal hem zwaar tegenvallen.
- Dè zal oew keuntje vaore.
’t Zal je tegenvallen.
- De zèège van grutjes en de weind van achtere.
Houdoe.
- De zulder van z’n bóks wórdt ammèr gróter.
Hij valt steeds meer af.
- debberke
klein kindje
- deecht
dicht
- deeger
dikwijls,geregeld, telkens
- deeke
deken
- deengs
artikelen, dingen
- dees(vr.), dizze(m), ditte(onz.)
deze - Degge mer oitkiekt: ‘t Waait ‘r nie zó mer in!
(Tegen een meisje) Pas maar op dat je niet zwanger wordt!
- deingstig
dinsdag
- deistel
distel. ook: deissel
- deksel
de dekens op het bed - dempig
kortademig
- den
dorsvloer, vloer in de schuur
- denge
voorwerpen, kleding
- dèr
afgelopen uit (zeer korte uitspraak)
- deuf
duif. vklw.:deufke. mv.: deuve - deugeniejt
deugniet, vlegel
- deun
dun
- Die brèèngt zin umstouters mee.
Alles wat hij aanpakt, is bij voorbaat al mislukt.
- Die hàolt de neij erpel nie!
Die leeft niet lang meer!
- Die hi ‘ne mónd lijk ’n zwerd. (ook: lijk ’n schuurdeur)
Die heeft een heel grote mond.
- Die hi schón keumkes óp de kast.
Die vrouw heeft mooie borsten.
- Die is zó dik dè ge ‘m kaant rolle.
Een heel dik persoon.
- diejne
in loondienst werken
- dig
deeg
- dik
vaak
- dik zat
herhaaldelijk
- dikkoppe
kikkervisjes
- diksentijd(s)
meestal
- dil
veel
- dó
dood - doew
doen